Ο Ιωάννης Γκούρας θεωρείται μια από τις αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της ελληνικής επανάστασης.
Υπήρξε οπλαρχηγός της Στερεάς Ελλάδας και αγωνιστής του 1821. …
Παρά την ηρωική του δράση κατά των Τούρκων, πέρασε στην ιστορία ως προδότης και δολοφόνος του Οδυσσέα Ανδρούτσου….
Ο Γκούρας είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία από το συγγενή του γέρο-Πανουργιά.
Πριν το ξέσπασμα της επανάστασης, είχε υπηρετήσει στο αρματολίκι του Οδυσσέα Ανδρούτσου, ενώ είχε αναλάβει κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του αγώνα, δύσκολες αποστολές….
Στην τελευταία φάση της δεύτερης πολιορκίας του Μεσολογγίου το 1826, ο Γκούρας κατόρθωσε και ανέκοψε προσωρινά την προέλαση των Τούρκων από την ανατολική Στερεά Ελλάδα στην Πελοπόννησο.
Κατόπιν, πήγε στην Αθήνα. Αν και ήταν υπεύθυνος για την άμυνα και την προστασία ολόκληρης της Αττικής, προτίμησε να κλειστεί στην Ακρόπολη, πιστεύοντας στην καίρια σημασία της θέσης.
Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τον Κιουταχή, στις 30 Σεπτεμβρίου του 1826, ο Γκούρας βρήκε τραγικό θάνατο.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, λίγες μέρες πριν το θάνατο του είχε πει στη γυναίκα του: «Αν πεθάνω, κοίτα να φυλάξεις την τιμή μου. Τότε ο θεός θα σε σώσει. Σου εύχομαι να απολαύσεις όλα αυτά που σου αφήνω με τη διαθήκη μου. Αν, όμως, φανείς άπιστη και με ξεχάσεις γρήγορα, ο Θεός να σε στείλει αμέσως κοντά μου».
Δεν πέρασαν 13 μέρες από το θάνατο του Γκούρα και η σύζυγός του, Ασήμω Γκούραινα, αρραβωνιάστηκε με το στρατηγό Νίκο Κριεζιώτη, ο οποίος ήταν γνωστός του Γεωργίου Καραϊσκάκη.
Τον Ιανουάριο του 1827, γκρεμίστηκαν από τα βλήματα κανονιών, δύο κολόνες του Ερεχθείου, στο οποίο βρισκόταν η Ασήμω με άλλες 14 γυναίκες.
Η στέγη κατέρρευσε και την πλάκωσε.
Η γυναίκα σκοτώθηκε ακαριαία, επαληθεύοντας την προφητεία του συζύγου της….
Στην εποχή της ήταν γνωστή ως Γκούραινα ή Νταλιάνα, επειδή ήταν υψηλόσωμη και ωραία (νταλιάνι, το μακρύ καριοφίλι και κατ’ επέκταση νταλιάνα, η ψηλή και όμορφη γυναίκα).
